Liên kết trồng cà phê hữu cơ phát triển du ty le kèo nhà cái
Vườncà phênằm tại buôn B'Srê A, chủ nhân là ông Nguyễn Viết Tiến, 58 tuổi. Đây cũng là một trong số hơn chục mô hình nông nghiệp hiệu quả được canh tác theo hướng hữu cơ để phục vụ du ty le kèo nhà cái trải nghiệm đang liên kết với HTX Du ty le kèo nhà cái Tà Đùng (xã Đắk Som, Đắk Glong, Đắk Nông).
Khu du ty le kèo nhà cái hồ Tà Đùng (huyện Đắk Glong, Đắk Nông) là một tuyệt tác thiên nhiên, nhiều năm qua đã trở thành điểm đến hấp dẫn ở Tây Nguyên nói chung và Đắk Nông nói riêng. Không chỉ thế, vùng đất này còn rất phù hợp cho phát triển các loại cây có giá trị kinh tế cao như sầu riêng, măng cụt, mắc ca, hồ tiêu, cà phê… Nắm bắt được lợi thế này, HTX Du ty le kèo nhà cái Tà Đùng đã tập hợp nhiều mô hình canh tác tại địa phương để liên kết phát triển du ty le kèo nhà cái. Vườn cà phê của ông Tiến là một trong số đó.

Ông Nguyễn Viết Tiến (bìa trái) giới thiệu mô hình cà phê hữu cơ với ông Hồ Gấm (bìa phải), Chủ tịch Hội Nty le kèo nhà cái dân tỉnh Đắk Nty le kèo nhà cái. Ảnh: Hồng Thủy.
Ông Tiến cho biết, vườncà phê Robustanày có tổng diện tích 6ha, đã 12 năm tuổi, được canh tác theo quy trình hữu cơ ngay từ lúc mới trồng. “Ban đầu tôi chỉ hiểu nôm na là khty le kèo nhà cái dùng phân bón vô cơ, khty le kèo nhà cái dùng thuốc trừ sâu hóa học, đơn giản vì tôi trồng cà phê để trước mắt là cho mình và gia đình, người thân, bạn bè mình dùng thấy yên tâm hơn.
Tôi cũng hiểu tiếp xúc với nhiều chất hoá học độc hại từ phân bón, thuốc trừ sâu sẽ ảnh hưởng đến sức khoẻ của mình, của gia đình. Khty le kèo nhà cái có sức khỏe thì sẽ khty le kèo nhà cái có gì. Tôi khty le kèo nhà cái vì năng suất, lợi nhuận mà sử dụng phân, thuốc vô tội vạ bởi lợi bất cập hại, chưa kể đất nhanh thoái hoá, bạc màu.
Đến khi mấy anh ở HTX Du ty le kèo nhà cái Tà Đùng đến gặp, kêu tôi liên kết phát triển du ty le kèo nhà cái, nói kỹ hơn về quy trình canh tác hữu cơ, tôi mới hiểu thế nào là hữu cơ. Thì ra lâu nay tôi đã áp dụng đến hơn 80% quy trình canh tác mà họ nói rồi”, ông Tiến cười, cho biết.

Anh Võ Duy Quang, Giám đốc HTX Du ty le kèo nhà cái Tà Đùng (trong ảnh) cho biết việc liên kết với các nhà vườn để làm du ty le kèo nhà cái bước đầu đã phát huy hiệu quả. Ảnh: Hồng Thủy.
Ông Tiến chia sẻ, do ông còn làm thêm một số cty le kèo nhà cái việc khác nên vườn cà phê này khty le kèo nhà cái được đầu tư nhiều. Ban đầu ông mua phân bón hữu cơ của doanh nghiệp với giá khá cao. Trong khi đó, do khty le kèo nhà cái dùng vô cơ nên năng suất khty le kèo nhà cái cao, lợi nhuận khty le kèo nhà cái có. Sau khi tự mày mò, tìm hiểu quy trình ủ phân hữu cơ từ men vi sinh và tham vấn các chuyên gia nty le kèo nhà cái nghiệp, ông mua men vi sinh về ủ phân bò, gà, dê để bón cho cây.
“Tôi chỉ phát cỏ quanh gốc cho sạch chứ tuyệt đối khty le kèo nhà cái dùngthuốc diệt cỏvì đây là lớp thảm giữ ẩm rất tốt cho đất và cũng là môi trường thuận lợi cho các loài côn trùng sinh trưởng. Riêng sâu bệnh thì tôi chỉ thỉnh thoảng dùng các chế phẩm sinh học của doanh nghiệp để phun, mà cũng rất hạn chế phun. Vì cây khoẻ nên sức đề kháng của cây cũng tốt, trong vườn nhiều loại côn trùng có ích sinh trưởng, chúng sẽ tiêu diệt côn trùng gây hại”, ông Tiến nói.
Ông Tiến cho biết trước khi liên kết với HTX Du ty le kèo nhà cái Tà Đùng, mặc dù cà phê của ông thuộc loại chất lượng cao nhưng vẫn chỉ bán cho thương lái như mọi loại cà phê canh tác truyền thống khác.
“Năm vừa rồi, một doanh nghiệp ở TP.HCM lên đâydu ty le kèo nhà cáitham quan, họ thấy quy trình canh tác của tôi nên lấy mẫu cà phê về test. Sau đó khty le kèo nhà cái lâu, họ lên kêu tôi làm hợp đồng bao tiêu, thu mua toàn bộ sản phẩm cà phê trong vườn với giá cao hơn thị trường từ 1,5 - 2 lần. Song họ cũng ràng buộc trong đó nhiều điều khoản, cơ bản là phải giữ nguyên phương thức canh tác, khty le kèo nhà cái được vì giá cao mà sử dụng phân, thuốc vô cơ để tăng sản lượng. Nếu khty le kèo nhà cái đạt chất lượng như ban đầu, mình sẽ phải đền hợp đồng và chịu phạt rất nặng. Dĩ nhiên là tôi chấp nhận hết vì ngay cả khi khty le kèo nhà cái có họ tôi vẫn canh tác như vậy. Thế mới biết bây giờ người ta coi trọng sản phẩm sạch như thế nào”, ông Tiến phấn khởi kể.

Ông Hồ Gấm - Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Đắk Nông (phải) đánh giá cao mô hình canh tác cà phê hữu cơ và liên kết làm du ty le kèo nhà cái. Ảnh: Hồng Thủy.
Điều khiến ông Tiến vui nhất chính là việc ông đi đúng hướng trong quy trình canh tác. Mặc dù vườn cà phê của ông mấy vụ trước khty le kèo nhà cái được đầu tư, chăm sóc bài bản, tuổi cây lại cao, có dấu hiệu lão hoá, năng suất thấp, vụ vừa rồi chỉ đạt hơn 2 tấn/ha nhưng ông Tiến vẫn hài lòng. Bởi giá trị của việc canh tác hữu cơ đã thấy rõ khi được doanh nghiệp bao tiêu với giá cao. Vì thế, dù năng suất thấp, nhưng lợi nhuận vẫn khty le kèo nhà cái giảm.
"Bước đầu cho thấy những hiệu quả của việc liên kết giữa HTX Du ty le kèo nhà cái Tà Đùng và các nhà vườn để phát triển du ty le kèo nhà cái. Để liên kết bền vững, nhà vườn phải đảm bảo quy trình canh tác theo thoả thuận ban đầu, vườn sạch đẹp, quy trình canh tác sạch, bền vững, sản phẩm trong vườn phải đảm bảo chất lượng cao như cam kết. Đó là lợi ích trước mắt, còn về lâu dài, như anh Tiến nói, canh tác hữu cơ tốt cho sức khoẻ, cho môi trường và đầu ra ổn định…", anh Võ Duy Quang, Giám đốc HTX Du ty le kèo nhà cái Tà Đùng nói.